บ้านสไตล์โคโรเนียล แนวพีเรียต ผสมผสานความเป็นตะวันตก
บ้านสไตล์โคโรเนียล (Colonail) ถ้าพูดถึงบ้านสไตล์นี้ ก็ให้ดูละครไทยแนวพีเรียต เช่น คุณชายพุทธิพัฒน์ หรือ ดาวพระศุกร์ ประมาณนั้นเลยค่ะ ตัวบ้านจะผสมผสานความเป็นประเทศแถบตะวันตก และความเป็นท้องถิ่นไทย มักจะตกแต่งด้วยไม้หรือวัสดุแทนไม้หรือบอร์ดฉลุลาย กระเบื้องมักเป็นกระเบื้อง ซีกรีด เน้นสีโทนอ่อน โดยเฉพาะสีขาวสีครีม มีระเบียงกว้าง บ้านใหญ่ โคโลเนียลสมัยแรกๆ มักจะเป็นอาคารทรงแปดเหลี่ยม เหมาะสำหรับคนชอบความอ่อนหวาน บรรยากาศเก่าๆ บ้านจัดสรรภูเก็ต
สไตล์โคโลเนียล (Colonial Style) เป็นศิลปะแบบตะวันตกที่เข้ามาในประเทศไทยตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5-6 ซึ่งอยู่ในยุคล่าอาณานิคม ชาวตะวันตกจะมีการปลูกสร้างอาคารต่างๆ ในเมืองขึ้นของตน รูปแบบอาคารสมัยนั้นจึงมีการผสมระหว่างความเป็นตะวันตกกับความเป็นพื้นถิ่นของประเทศนั้นๆ สำหรับประเทศไทยเองถึงแม้ไม่เคยตกเป็นเมืองขึ้นของชนชาติใดๆ แต่ก็ยังคงได้รับอิทธิพลด้วยเช่นกัน”
ผู้คนสมัยนั้นเรียกสถาปัตยกรรมแบบนี้ติดปากว่า “ตึกฝรั่ง” หรือรู้จักกันดีว่าเป็น “สถาปัตยกรรมอาณานิคม” ซึ่งได้รับอิทธิพลจากกลุ่มคลาสสิก นอกจากนี้ยังมีบางส่วนได้รับอิทธิพลจากกลุ่มโรแมนติกที่นิยมประดับตกแต่งด้วยลวดลายไม้ฉลุที่เรียกกันว่า “เรือนขนมปังขิง” เป็นรูปแบบที่เข้ามาพร้อมกลุ่มมิชชันนารีซึ่งเข้ามาเผยแพร่ศาสนาคริสต์ในดินแดนอาณานิคมและดินแดนใกล้เคียง ดังนั้น “สถาปัตยกรรมแบบมิชชันนารี” จึงถูกจัดไว้ในกลุ่มนี้ด้วย แบบบ้าน
ลักษณะเด่นของรูปทรงอาคารโคโลเนียล
คือ มีระเบียงกว้างที่มีเสามารองรับชายคาเรียงตัวกันเป็นจังหวะ ตัวบ้านนิยมใช้โทนสีอ่อนหรือสีพาสเทล อย่างเช่นสีขาว สีครีมงาช้าง เขียวอ่อน ชมพูอ่อน และฟ้าอ่อน ผนังส่วนใหญ่เป็น “ผนังไม้ตีซ้อนเกล็ด” สลับกับผนังปูน อาจมีการประดับตกแต่งด้วยบัวปูนปั้นรอบชายคา และองค์ประกอบของเสาที่บางครั้งก็มีการลดทอนจากเสาโรมัน รั้วนอกบ้านและราวระเบียงนิยมใช้ไม้ทาสีขาวมาเรียงกันเป็นจังหวะที่เรียบง่าย
ประตูและหน้าต่างถูกจัดวางอย่างเป็นระเบียบในแนวเดียวกัน นิยมใช้ทั้งทรงสี่เหลี่ยมและทรงโค้งรูปเกือกม้า มักเพิ่มรายละเอียดด้วยเส้นประดับลูกฟักเพื่อแบ่งช่องประตูและหน้าต่างให้ดูน่าสนใจ อาจประดับตกแต่งด้วยบัวปูนปั้นรอบกรอบหน้าต่าง หรือเพิ่มความอ่อนช้อยด้วยไม้ฉลุลายด้านบน และเปิดรับความสดชื่นนอกหน้าต่างด้วยกระบะดอกไม้สีสันสดใส เชื่อมโยงกับสวนภายนอกบ้านที่พัฒนาจากสวนสไตล์คลาสสิก แต่ลดทอนความเป็นทางการและความสมมาตรให้น้อยลง ดูรื่นรมย์เป็นธรรมชาติ
บ้านสไตล์โคโลเนียล เป็นรูปแบบสิ่งก่อสร้างที่ผสมผสานระหว่างวัฒนธรรมตะวันตกกับไทย ทำให้แบบบ้านมีความโดดเด่น ทั้งในเรื่องของรูปแบบ ดีไซน์ การตกแต่งทั้งภายในและภายนอก เรียกได้ว่ามีเสน่ห์และลงตัวเป็นที่สุดสำหรับเอกลักษณ์ภายนอก ที่เห็นได้อย่างเด่นชัดจากแบบบ้านสไตล์นี้ คือการนำเอาหลังคารูปทรงสามเหลี่ยมหน้าจั่วผสมปั้นหยา ซึ่งเป็นเอกลักษณ์ของบ้านทรงไทย มาผสมผสานกับแบบบ้านในสไตล์ตะวันตกบ้านสวนสวยๆ
แม้รูปแบบจะมีความทันสมัย แต่วัสดุที่ใช้ยังคงเป็นไม้ และบอร์ดฉลุลายที่มีความงดงาม อ่อนช้อย ทำให้ตัวบ้านมีเสน่ห์ และมีเอกลักษณ์เฉพาะตัว นอกจากนี้ สีของตัวบ้านยังเลือกใช้โทนสีพาสเทล ไม่ว่าจะเป็นสีเหลืองอ่อน สีขาว สีฟ้าอ่อน สีงาช้าง สีชมพูอ่อนและสีเขียวอ่อน ให้ความรู้สึกร่วมสมัยในแบบวัฒนธรรมตะวันตกอีกด้วย บ้าน
โดยในส่วนขององค์ประกอบอื่นๆ
ของแบบ บ้าน สไตล์โคโลเนียล เริ่มจากประตูหน้าต่าง นิยมใช้ประตูหน้าต่างทรงโค้งรูปเกือกม้า หรือทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้า ประดับด้วยลูกฟักหรือประดับด้วยบัวปูนปั้นรอบกรอบประตูและกรอบหน้าต่าง หลังคาใช้กระเบื้องทรงสี่เหลี่ยมข้าวหลามตัด กระเบื้องว่าวหรือกระเบื้องหางว่าว ซึ่งเป็นอีกหนึ่งเอกลักษณ์ของบ้านเรือนไทย ผนังบ้านส่วนใหญ่เป็นผนังปูนสลับกับผนังไม้ตีซ้อนเกล็ด ส่วนระเบียงบ้านของแบบบ้านสวยสไตล์นี้นิยมเพิ่มพื้นที่บริเวณระเบียงให้มีความกว้าง มีเสาเรียงตัวรองรับชายคาเป็นจังหวะสวยงาม มีเฉลียงรอบด้าน ตัวระเบียบนิยมใช้ไม้ฉลุ ช่วยเพิ่มความโดดเด่นให้กับตัวบ้านได้อย่างยอดเยี่ยม
มาถึงดีไซน์ภายในของแบบบ้านสไตล์โคโลเนียล กันบ้าง ภายในตัวบ้านนิยมปูพื้นบ้านด้วยไม้ปาร์เก้ หินอ่อนหรือกระเบื้องลายโบราณเน้นโทนสีขาวดำ เช่น ลายตารางหมากรุก ซึ่งเป็นเอกลักษณ์เฉพาะของสไตล์โคโลเนียล โดยในส่วนของเฟอร์นิเจอร์ที่ใช้ตกแต่งนั้นจะผสมผสานดีไซน์ของทั้งสองวัฒนธรรม เฟอร์นิเจอร์ส่วนใหญ่จะเป็นเฟอร์นิเจอร์ไม้ซึ่งเป็นเอกลักษณ์ของไทย แต่ดีไซน์มีความทันสมัยแบบตะวันตก รวมไปถึงตู้โชว์ ตู้เก็บของ โต๊ะเก้าอี้ โคมไฟและนาฬิกาตั้งพื้น แบบบ้านสวนรีสอร์ท
ทั้งหมดล้วนแล้วแต่เป็นเฟอร์นิเจอร์ไม้ที่มีรูปแบบโบราณ มีเสน่ห์และเอกลักษณ์เฉพาะตัวทั้งสิ้น นอกจากนี้ ของตกแต่งทั้งหมด ยังนิยมใช้ของเก่าที่มีดีไซน์และเอกลักษณ์เด่นในยุคนั้นอีกด้วยเรียกได้ว่าเป็นแบบบ้านสวยอีกหนึ่งสไตล์ที่คนชื่นชอบ แบบบ้าน สไตล์นี้ไม่ควรพลาดจริงๆ เป็นบ้านแนวย้อนยุคสวยๆ ให้เราได้นึกถึงวันวาน ความงดงามและความเจริญรุ่งเรืองทางวัฒนธรรมที่คนในยุคปัจจุบันอาจไม่เคยได้สัมผัส เป็นการผสมผสานทางวัฒนธรรมที่ลงตัวจนคุณเองยังต้องแปลกใจเลยทีเดียว